Σάββατο 25 Δεκεμβρίου 2010

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Χριστούγεννα
 Έθιμα
 Προέλευση
 Πρωτοχρονιά
Τα Κάλαντα
Οι καλικάντζαροι
Χριστουγεννιάτικες
ιστορίες
 
Κάλαντα Χριστουγέννων της Θράκης
Καλήν εσπέραν άρχοντες κι αν είναι ορισμός σας
Χριστού τη θεία γέννηση να πω στ’ αρχοντικό σας.
Χριστός γεννάται σήμερον εν Βηθλεέμ τη πόλη
οι ουρανοί αγάλλονται χαίρει η φύσις όλη.
Εν τω σπηλαίω τίκτεται εν φάτνη των αλόγων
ο Βασιλεύς των ουρανών και ποιητής των όλων.
(Από το CD της UNICEF «Χριστουγεννιάτικα κάλαντα και τραγούδια για τα παιδιά του κόσμου»)
 

Κάλαντα Πρωτοχρονιάς της Μακεδονίας

Ήρθε πάλι νέο έτος εις την πρώτη του μηνός

ήρθα να σας χαιρετίσω δούλος σας ο ταπεινός.
Ο Βασίλειος ο Μέγας, ιεράρχης θαυμαστός
εις την οικογένειά σας να ‘ναι πάντα βοηθός.
Τα παιδιά εις το σχολείο να πηγαίνουνε συχνά
να μαθαίνουνε το βίο, της πατρίδας τα ιερά.
Και για τους ξενιτεμένους έχω να σας πω πολλά
σας αφήνω καληνύχτα και του χρόνου με υγειά.
(Από το CD «Να τα πούμε; Χριστουγεννιάτικα – Πρωτοχρονιάτικα τραγούδια και κάλαντα» των εκδόσεων Καψάσκη)
 
ΠΟΝΤΙΑΚΑ ΚΑΛΑΝΤΑ

Χριστός γεννέθεν χαρά σον κόσμον

Χα καλήν ωράν καλήν ημέραν
Χα καλόν παιδίν οψέ εγεννέθεν.
 
Οψέ εγεννέθεν ουράνος άθεν
τον εγέννεσεν η Παναγία
τον ανέστεσεν Αϊ Παρθένος.
 
Εκαβάλκεψεν χρυσόν πουλάρι
εκατήβεν σο σταυροδρόμι
σταυροδρόμι και μυροδρόμι.
 
Ερπαξάν ατόν χίλοι Εβραίοι
χιλ Εβραίοι και μυρ Εβραίοι. }2
 
Ας α τέρμητα και ας ην καρδίαν
αίμαν έσταξεν χολή κι εφάνθεν
αίμαν έσταξεν και μύρος έτον
μύρος έτον και μυρωδία.
 
Εμυρίστενατο ο κόσμος όλον
για μυρίστετο και συ αφέντα
συ αφέντα καλέμ αφέντα.
 
Έρθαν τη Χριστού τα παλικάρε
και θυμίζνε τον νοικοκύρην
νοικοκύρην και βασιλέαν.
 
Δέβα σο ταρέζ και έλα σην πόρταν
δώσ’ μας ούγας και λεφτοκάρε
κι αν ανοίγμας χαράν σην πόρταν. }2
 
 

Χριστουγεννιάτικα κάλαντα Προσοτσάνης Δράμας

Χριστός γεννάται χαρά στον κόσμο

χαρά στον κόσμο στα παλικάρια

Σαράντα μέρες, σαράντα νύχτες

η Παναγιά μας κοιλοπονούσε.

Η Παναγιά μας κοιλοπονούσε

κοιλοπονούσε παρακαλούσε

τους Αποστόλους τους Ιεράρχες

να παν να φέρουν μήλα και ρόδα.

Οι Αποστόλοι για μήλα πάνε 

οι Ιεράρχες για ρόδα πάνε 

Κι ως που να πάνε

κι ως που να έρθουν 

η Παναγιά μας ξελευθερώθει.
(Από την ιστοσελίδα του Θρακομικρασιατικού Πολιτιστικού Συλλόγου του Δήμου Προσοτσάνης)
 

Πρωτοχρονιάτικα κάλαντα Προσοτσάνης Δράμας

Άγιους Βασίλης έρχιτι από την Γκαισαρεία

σέρνει μουλάρια δώδικα καμίλια δικαπέντι.

Η μούλα η κανακαριά που σκώνει τουν αφέντη

σηκώνει τουν κι θέτει ντον σι πράσινα λιβάδια

λιβάδια κι δρουσουπηγές κι αυλές μαρμαρουμένις

κι βάλι του χιράκι σου στην αργυρή σου τσέπη

και δώς στα παλικάρια σου πεντ' έξ ουχτώ δουκάτα

για να τα φάν, για να τα πιούν και να τα τραγουδήσουν

για να τα φάν, για να τα πιούν να πούνι κι του χρόνου.

(Από την ιστοσελίδα του Θρακομικρασιατικού Πολιτιστικού Συλλόγου του Δήμου Προσοτσάνης)

Καστοριανά κάλαντα

(Του οικοδεσπότη)
Αραδιαστείτε έμπρεπα όλοι με την αράδα
να πούμε τραγούδια ευγενικά
ν’ αρέσουν τα’ αφεντικό μας.
 
Αφέντης μας είναι καλός,
στον κόσμο παραδειγμένος
και μες στη μέση του μαχαλά
στύλος μαλαματένιος.
 
Ας είν’ πολλά τα έτη σας
να ζείτε να ευτυχείτε
του χρόνου δε σαν σήμερα
ό,τι επιθυμείτε.
 
Και βάλε το χεράκι σου
στον αργυρό σου τσέπη
κι αν πιάσεις γρόσι κράτα το,
φλουρί μη το λυπάσαι.
(Από την ιστοσελίδα του δήμου Καστοριάς)
 
(Της οικοδέσποινας)
Είπαμε στον αφέντη μας να πούμε και στην κυρά μας.
Κυρά μ’ κυρά μ’ κι αρχόντισσα κι αρχοντοπαραδειγμένη,
σε κάλεσαν οι αρχόντισσες στην εκκλησιά να πάνεις
κι ώσπου να πας κι ώσπου να ‘ρθεις και πίσω να γυρίσεις
οι στράτες ρόδα γιόμισαν, τα μονοπάτια μόσχον.
Αρχός με την αρχόντισσα στη σκάλα π’ ανεβαίνει
στα γόνατά του την κρατεί, στα μάτια την κοιτάζει
στα μάτια στα ματόφυλλα και στα καμαροφρύδια.
Σήκου κυρά μου κι άλλαξε, σήκου και αρματώσου
νίψου με το ροδόσταμο και πλύσου με το γάλα
βάλε τον ήλιο πρόσωπο και το φεγγάρι στήθη
και τον γαλάζιο αυγερινό στο χέρι δακτυλίδι.
(Από την ιστοσελίδα του δήμου Καστοριάς)

Μωραΐτικα κάλαντα Χριστουγέννων

Χριστούγεννα πρωτούγεννα πρώτη γιορτή του χρόνου.
Για βγάτε, διέτε, μάθετε, πως ο Χριστός γεννάται
γεννάται κι ανατρέφεται με μέλι και με γάλα
το μέλι τρων οι άρχοντες, το γάλα οι αφεντάδες
και το μελισσοβότανο να νίβονται οι κυράδες.
 
Κυρά ψηλή, κυρά λιγνή, κυρά γαϊτανοφρύδα,
κυρά μου, όταν στολίζεσαι να πας στην εκκλησιά σου
κάνεις τον ήλιο πρόσωπο και το φεγγάρι αγκάλη
και τον καθάριο αυγερινό τον βάζεις δαχτυλίδι.
 

Εμείς εδώ δεν ήρθαμε να φάμε και να πιούμε

παρά σας αγαπούσαμε κι ήρθαμε να σας δούμε.
Δώστε μας και τον κόκορα, δώστε μας και την κότα,
δώστε μας και πεντ’ έξι αυγά να πάμε σ’ άλλη πόρτα.
(Από το CD «Να τα πούμε; Χριστουγεννιάτικα – Πρωτοχρονιάτικα τραγούδια και κάλαντα» των εκδόσεων Καψάσκη)

Κερκυραϊκά κάλαντα Χριστουγέννων

Σήμερα οι μάγοι έρχονται στη χώρα του Ηρώδη
και ο Ηρώδης ταραχθείς έγινε θηριώδης.
Κράζει τους μάγους και ρωτά: «Μάγοι, πού θε να πάτε».
Εις Βηθλεέμ το σπήλαιο την πόλη την αγία
Που εκεί γεννάει το Χριστό η Δέσποινα Μαρία.
(Από το CD «Να τα πούμε; Χριστουγεννιάτικα – Πρωτοχρονιάτικα τραγούδια και κάλαντα» των εκδόσεων Καψάσκη)
 

Κερκυραϊκά κάλαντα Πρωτοχρονιάς

Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά πρώτη του Γεναρίου

αύριο ξημερώνεται τα’ Αγίου Βασιλείου.
Άγιος Βασίλης έρχεται από την Καισαρεία,
βαστά εικόνα και χαρτί, χαρτί και καλαμάρι.
Το καλαμάρι έγραφε και το χαρτί μιλούσε.
Βασίλη πόθεν έρχεσαι και πόθεν κατεβαίνεις;
Από τη μάνα μ’ έρχομαι και στο σχολειό πηγαίνω,
να μάθω τα’ άγια γράμματα και τα’ άγιο ευαγγέλιο.
Σ’ αυτήν την πόρτα που ‘ρθαμε πέτρα να μη ραγίσει
και ο νοικοκύρης του σπιτιού χρόνια πολλά να ζήσει.
Να ζήσει χρόνους εκατό και να τους απεράσει
και στων παιδιών του τις χαρές κουφέτα να μοιράσει.
Κυρά χρυσή, κυρά αργυρή, κυρά μαλαματένια,
που σε χτενίζουν άγγελοι με τα χρυσά τους χτένια,
άνοιξε το κουτάκι σου το μαργαριταρένιο
και δώσε με ένα τάλιρο, ας είναι κι ασημένιο.
Και τώρα καληνύχτα σας, καλό ξημέρωμά σας
κι ο Άγιος Βασίλειος να ‘ναι βοήθειά σας.
(Από το CD «Να τα πούμε; Χριστουγεννιάτικα – Πρωτοχρονιάτικα τραγούδια και κάλαντα» των εκδόσεων Καψάσκη)

Κεφαλλονίτικα κάλαντα Πρωτοχρονιάς (1)

Καλήν εσπέραν άρχοντες καλήν να σας ειπούμε

ότι και αύριον εστί ανάγκη να χαρούμε
και να πανηγυρίσομεν Περιτομήν Κυρίου
και εορτήν του μάκαρος Μεγάλου Βασιλείου.
Άγιος Βασίλης έρχεται, Γενάρης ξημερώνει
ο μήνας που μας έρχεται το χρόνο φανερώνει.
Εκοίταξα τον ουρανό και είδα δυο στεφάνια
και με το καληνύχτισμα καλά σας Θεοφάνια.
Σ’ αυτό το σπίτι που ήρθαμε πέτρα να μη ραγίσει
και ο νοικοκύρης του σπιτιού χρόνια πολλά να ζήσει.
Δώστε κι εμάς τον κόπο μας ό,τι είναι ορισμός σας
και ο Άγιος Βασίλειος να είναι βοηθός σας.
(Από το CD της UNICEF «Χριστουγεννιάτικα κάλαντα και τραγούδια για τα παιδιά του κόσμου»)

Κεφαλλονίτικα κάλαντα Πρωτοχρονιάς (2)

Άγιος Βασίλης έρχεται, Γενάρης ξημερώνει

ο μήνας που μας έρχεται τον χρόνο φανερώνει.
Την άδεια γυρεύουμε στο σπίτι σας να μπούμε
τον Άγιο με όργανα και με φωνές να πούμε.
 
Εκοίταξα στον ουρανό και είδα δυο λαμπάδες
και με το καλωσόρισμα καλές σας εορτάδες
και πάλι ξανακοίταξα και είδα δυο στεφάνια
και με το καληνύχτισμα καλά σας θεοφάνια.
(Από το CD «Να τα πούμε; Χριστουγεννιάτικα – Πρωτοχρονιάτικα τραγούδια και κάλαντα» των εκδόσεων Καψάσκη)
 

Ζακυνθινά κάλαντα Πρωτοχρονιάς

Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά κι αρχή καλός μας χρόνος
υγεία, αγάπη και χαρά να φέρει ο νέος χρόνος.
Να ζήσει ο κύρης ο καλός, να ζήσει κι η κυρά του
όλα του κόσμου τα αγαθά να έχει η φαμελιά του.
Να ζήσει τα’ αρχοντόπουλο που ‘χει καρδιά μεγάλη
σε μας και στην παρέα μας ένα φλουρί να βάλει.
(Από το CD «Να τα πούμε; Χριστουγεννιάτικα – Πρωτοχρονιάτικα τραγούδια και κάλαντα» των εκδόσεων Καψάσκη)
 

Χριστουγεννιάτικα κάλαντα Κυκλάδων

Για σένα, κόρη όμορφη, ήρθαμε να τα πούμε
και τα καλά Χριστούγεννα για να σου ευχηθούμε.
Σ’ αυτό το σπίτι που ‘ρθαμε καράβια ν’ ασημένια
του χρόνου σαν και σήμερα να ‘ναι μαλαματένια.
Αν έχεις κόρη όμορφη, βάλε την στο τσιμπίδι
και κρέμασέ την αψηλά, να μην την φαν οι ψύλλοι.
Φέρτε μας κρασί να πιούμε και του χρόνου να σας πούμε,
και του χρόνου να σας πούμε φέρτε μας κρασί να πιούμε.
(Από το CD της UNICEF «Χριστουγεννιάτικα κάλαντα και τραγούδια για τα παιδιά του κόσμου»)
 

Χριστουγεννιάτικα κάλαντα Κρήτης

Καλήν εσπέραν άρχοντες κι αν είναι ορισμός σας
Χριστού τη θεία γέννηση να πω στ’ αρχοντικό σας.
Χριστός γεννάται σήμερον εν Βηθλεέμ τη πόλη
οι ουρανοί αγάλλονται, χαίρετ’ η φύσις όλη.
Άψε, βαγίτσα, το κερί, άψε και το διπλέρι και κάτσε
και ντουχούντιζε ίντα θα μας εφέρει
γ-ή απάκι, γ-ή λουκάνικο, γ-ή χοιρινό κομμάτι
γ-ή από μαύρη όρνιθα κανένα αυγουλάκι
κι αν το ‘κανε κι η γαλανή, ας είναι ζευγαράκι.
Φέρε πανιέρι κάστανα, πανιέρι λεπτοκάρια
και φέρε και γλυκό κρασί να πιουν τα παλικάρια.
Κι αν είναι με το θέλημα άσπρη μου περιστέρα
ανοίξατε την πόρτα σας να πούμε καλησπέρα.
(Από το CD «Να τα πούμε; Χριστουγεννιάτικα – Πρωτοχρονιάτικα τραγούδια και κάλαντα» των εκδόσεων Καψάσκη)
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Εκπολιτιστικός και εξωραιστικός σύλλογοε Νεοχωρίου [{{ΤΟ ΜΥΡΤΟΥΝΤΙΟ}}:Γράμμα στον Αγιο Βασίλη

  ο Εκπολιτιστικός σύλλογος Νεοχωρίου το Μυρτούντιο   θ α πραγματοποιήσει μια πολύ πολύ όμορφη γιορτή Χριστουγέννων και παραμονών Πρωτοχρονι...